Dodatków i waloryzacji do modeli używa większość z nas. Wyszukiwanie do każdego nowego modelu różnego rodzaju artefaktów w postaci blaszek, żywic lub coraz bardziej popularnych wydruków 3D stało się niemal nawykiem, przynajmniej jeśli chodzi o mnie. Zazwyczaj dodatki omawiam przy okazji opisywania konkretnych modeli, są jednak takie sytuacje, kiedy ukazują się dodatki warte uwagi. Dedykowane są zazwyczaj do modeli które radzą sobie z powodzeniem na rynku i to od lat. Dlatego teraz dodatki będę opisywać na dwa sposoby, algo wraz z modelem do którego są przeznaczone, albo osobno, co niniejszym czynię.

W tym miejscu chciałem przedstawić grupę akcesoriów, wybrane produkty czeskich firm CMK oraz Special Hobby. Będą to dodatki do różnych modeli, wykonane w różnych technologiach i w różnych skalach, choć z przewagą skali 1/72. Łączy je natomiast to, że większość tych modeli jest w moim posiadaniu, lub też w zbiorach Kolegów z KPM-u i kiedyś zostaną sklejone z użyciem tych gadżetów.

Aermacchi MB-326 Cocpit 

CMK:  Aermacchi MB-326 Cocpit Skala: 1:48 Nr kat: 4493 Typ: odlew żywiczny, Dedykowany do: Italeri

Pozwolę sobie rozpocząć od rodzynka, czyli jednego z dwóch zestawów w skali 1/48. Jest to nowość przygotowana przez firmę Special Hobby, a dokładniej rzecz biorąc kokpit do modelu włoskiego samolotu szkolno - treningowego SIAI Marchetti MB-326. Podkreślić należy, że jest to niejako kontynuacja zainteresowania się tym nieco leciwym modelem ESCI, obecnie oferowanym przez Italeri. Notabene całkiem niezłym jak na swoje lata. Równolegle z kokpitem ukazał się zestaw korekcyjny do nosowego przedziału elektroniki, wcześniej wydano powierzchnie sterowe.

Powszechnie wiadomo, że dobrze wykonany, szczegółowy kokpit zawsze wpływa dodatnio na ogólną prezencję modelu, zwłaszcza dwumiejscowego odrzutowca. Omawiany zestaw CMK to można powiedzieć klasyka gatunku – kompletny kokpit wykonany w postaci żywicznych odlewów. Nie dołączono do niego blaszki fototrawionej, ani żadnych innych dodatków wykonanych w innej technologii. Tylko jasno szara, klasyczna żywica, o dobrej jakości, to znaczy bez żadnych wad produkcyjnych.

Podstawowym elementem zestawu jest wanna. Spory jednolity element na równie sporej wlewce. Będzie trochę zabawy z odcinaniem, jak ktoś nie ma dremelka z odpowiednim ostrzem. Jednak, jak się z tym uporamy otrzymamy niezwykle szczegółowy element z pięknie odtworzonymi konsolami bocznymi, podłogą i tylną ścianką. Pomiędzy kokpitem przygotowanym przez ESCI, co prawda wieki temu, a tym co oferuje CMK jest po prostu przepaść. 

Podobnie jest z fotelami. Fotele w modelach współczesnych samolotów wojskowych są bardzo istotnymi elementami. Mają zasadniczy wpływ na to, jak model będzie prezentować się po zakończeniu prac. Wiedzą o tym doskonale producenci akcesoriów modelarskich, stąd na rynku duża ilość zamienników. W omawianym zestawie, fotele stanowią równie istotny punkt jak wanna. Odtworzono je niezwykle szczegółowo, mają od razu wykonaną uprząż, co znacznie ułatwi montaż. Wystarczy tylko poprawnie pomalować i wycieniować.

Do tego dochodzą tablice przyrządów, boczne ścianki kadłuba, drążki sterowe oraz trochę drobnych detali. Tablice przyrządów maną pięknie i bardzo szczegółowo odwzorowane zegary, wskaźniki oraz pozostałe przyrządy pokładowe. Nie ma natomiast klisz ani kalkomanii z imitacją tarcz zegarów. To jednak w mojej ocenie nie stanowi problemu, ponieważ w zestawie Italeri / ESCI są całkiem niezłe kalkomanie zarówno z zegarami jak i konsolami bocznymi. Uważam, że można je z powodzeniem wykorzystać, a jak się nie uda, to na pewno znajdzie się coś w modelarskim magazynku „przydasiów”.

Z ulotki dołączonej do zestawu dowiemy się w jaki sposób nasz kokpit poprawnie skleić. Jeśli chodzi o dobór kolorystyki, należy skorzystać z wytycznych zawartych w instrukcji modelu, bo tu nie znajdziemy na ten temat ani słowa. Znajdziemy natomiast o innych akcesoriach do tego modelu, o których już wspominałem, a także wzmiankę o modelach innych włoskich samolotów szkolnych czyli SF-260, jakby ktoś chciał stworzyć kolekcję.

Romeo RO.43/44 Beaching Trolley 

CMK:  Romeo RO.43/44 Beaching Trolley Skala: 1:48 Nr kat: 4389 Typ: odlew żywiczny, Dedykowany do: Special Hobby

Modele wodnosamolotów mają to do siebie, że najbardziej efektownie prezentują się albo na imitacji wody, albo na specjalnych wózkach, platformach, które jednocześnie służą do przetaczania ich po płycie lotniska. 

Ostatnio opisywałem model włoskiego wodnosamolotu patrolowego IMAM (Romeo) RO.43/44 w skali 1/48. W skład zestawu nie wchodził rzeczony wózek, więc firma CMK postanowiła ten brak uzupełnić, wydając stosowny zestaw w tym celu.

Jak widać na powyższych zdjęciach, nie jest on zbyt skomplikowany. Składa się z platformy z odpowiednim wycięciem na podłodzie pływaka centralnego, koła, rolki toczne oraz jakiś dyszel, dokładnie nie wiem do czego on służył. Wiem natomiast, że poprawnie sklejony i pomalowany wózek, będzie doskonałym uzupełnieniem do modelu RO.43/44.

Z instrukcji poza informacjami jak należy ów wózek prawidłowo skleić dowiemy się też o akcesoriach do modeli innych samolotów z tego okresu, a wydanych w skali 1/48. Innych akcesoriów do modeli RO.43/44 na chwilę obecną jeszcze nie ma.

Fairey Battle Wheels

CMK: Fairey Battle Wheels Skala: 1:72 Nr kat: 7520 Typ: odlew żywiczny, wydruk 3D Dedykowany do: Special Hobby/ Azur Frrom

Koła podwozia zawsze stanowiły mocny element oferty czeskiego producenta. Wraz z pojawieniem się na rynku nowego modelu samolotu czy śmigłowca, niemal natychmiast CMK wydawało koła, zazwyczaj w znacznie lepszej jakości, niż te w modelach. Pojawienie się zestawu kół do modelu brytyjskiego bombowca Fairey Battle nie powinno nikogo dziwić, tym bardziej, że model wydała niemal siostrzana firma w stosunku do Special Hobby – Azur Frrom. 

W skład zestawu wchodzą oczywiście koła podwozia głównego oraz kółko ogonowe. 

Dwa pierwsze to klasyczne odlewy z jasnoszarej żywicy. Bardzo szczegółowe, z pięknym wyraźnym detalem. Zaznaczono bieżniki oraz napisy na bokach opon. Kółko ogonowe wraz z golenia ma postać wydruku 3D wykonanego z czarnej żywicy. Równie szczegółowego i niestety bardzo delikatnego, a przez to bardzo podatnego na uszkodzenia. Stąd ogromna prośba do firmy CMK o lepsze zabezpieczanie tego typu delikatnych elementów przed przypadkowym uszkodzeniem. Wkładanie ich luzem do blistra wraz z ość ciężkim odlewem kół nie jest dobrym pomysłem. 

Z dołączonej do zestawu ulotki dowiemy się trzech rzeczy: jak koła poprawnie zamontować w naszym modelu, jak je poprawnie wyciąć, oraz jak zabezpieczyć oszklenie modelu przed malowaniem, czyli o zestawie masek, który w tym miejscu był już omawiany.

SMB-2 Super Mystère Wheels

CMK: SMB-2 Super Mystère Wheels Skala: 1:72 Nr kat: 7521 Typ: odlew żywiczny, Dedykowany do: Special Hobby

Kolejny zestaw to także koła, ale do samolotu zupełnie innego, z innej epoki. Mianowicie koła do samolotu myśliwskiego SMB-2 Super Mystère. Modele tego samolotu, różnych jego odmian od dawna stanowią mocny punkt w ofercie firmy Spceial Hobby, więc pojawianie się co jakiś czas nowych akcesoriów do tych modeli nie powinno dziwić.

Zestaw ogranicza się do pojedynczej wlewki wykonanej z szarej żywicy. Na niej znajdziemy koła podwozia głównego jak i przedniego. Jak to zwykle bywa koła żywicze wypadają lepiej niż te z polistyrenu wchodzące w skład zestawu. Więcej delikatnych ale wyraźnych detali, zaakcentowane bieżniki, napisy na bokach opon czy w końcu felgi. Te jednak stanowią jedną całość z oponami, ale to raczej wynika ze skali. W podziałce 1/72 koła składające się opon i felg jako oddzielnych elementów zdarzają się dość rzadko.

Z ulotki dowiemy się oczywiście jak prawidłowo zaaplikować koła do goleni w modelu, ale jak je pomalować, to już należy sięgnąć do instrukcji modelu. Dowiemy się natomiast jakie inne dodatki producent przewidział do modeli Super Mystère, a cześć z nich zostanie omówiona poniżej.

SMB-2 Super Mystère Atar 9B Engine Nozzle 

CMK: SMB-2 Super Mystère Atar 9B Engine Nozzle Skala: 1:72 Nr kat: 7522 Typ: odlew żywiczny, Dedykowany do: Special Hobby/ Azur Frrom

Jednym z takich produktów jest dysza silnika Atar 9B, przyda się nam a jakże, jeśli zdecydujemy się na budowę naszego modelu w wersji francuskiej lub w izraelskiej przed modernizacją w której zamontowano silniki z samolotów A-4 Skyhawk.

 Nasza dysza to pojedynczy odlew z szarej żywicy, który należy odciąć z klocka wlewowego, odpowiednio pomalować i zamontować na swoim miejscu.

Jak to należy prawidłowo wykonać dowiemy się z rysunków instrukcyjnych zamieszczonych w ulotce.

SMB-2 Super Mystère Seat 

CMK: SMB-2 Super Mystère Seat Skala: 1:72 Nr kat: 72039 Typ: wydruk 3D, Dedykowany do: Special Hobby

Od pewnego czasu produkcja akcesoriów modelarskich zajmuje się także firma Special Hobby. Jej oferta to głównie wydruki 3D, zaś wśród nich fotele katapultowe to dość znacząca część. Jedną z nowości w tym zakresie jest fotel do modeli myśliwca Super Mystère.

W sumie to mamy do czynienia z zestawem a nie pojedynczym dodatkiem, bo poza fotelem mamy także drążek sterowy. Wszystko to wydrukowane w jasno czerwonej żywicy. Trzeba przyznać, że się tu mocno postarano. Pięknie odtworzono nawet najmniejsze detale fotela, zwłaszcza uprząż pilota. Po prawidłowym pomalowaniu i umieszczeniu w kokpicie naprawdę, będzie to robiło robotę. Fotel pasuje do wszystkich wersji francuskiego myśliwca.

Także w przypadku tego zestawu ulotka pokaże nam jak fotel powinno się poprawnie zamontować w kokpicie, przypomni nam także o liście zakupów innych akcesoriów do tych modeli.

Chciałbym w tym miejscu zwrócić uwagę na jedną rzecz. Kupowanie na siłę tego fotela nie ma najmniejszego sensu, ponieważ w niektórych zestawach umożliwiających budowę myśliwca SMB-2 jest bardzo ładny żywiczny fotel, którego zdjęcia pozwoliłem sobie zamieścić tu dla porównania.

Tak natomiast wygląda fragment instrukcji ukazujący sposób montażu tego fotela. Pochodzi on z podwójnego zestawu sprzedawanego wraz z monografią wydaną przez IsraDecals. Celowo nie podaję tu numerów katalogowych zestawów z fotele, ponieważ ich dostępność zmienia się wraz z wyczerpaniem kolejnego nakładu. Fotel ten jest także dostępny osobno pod nr CMQ72363.  

 F-84F Thunderstreak Seat

Special Hobby:  F-84F Thunderstreak Seat Skala: 1:72 Nr kat: P72043 Typ: Wydruk 3D, Dedykowany do: Special Hobby

Kolejny fotel do kolejnego myśliwca z podobnej epoki. Tym razem w drukowany fotel możemy wyekwipować miniaturę amerykańskiego myśliwca F-84F Thunderstreak. Modele tego samolotu to także mocny punkt w dorobku Special Hobby, nagrodzony zresztą prestiżowym tytułem Modelu Roku przez niemiecki periodyk Modell Fan.

W przezroczystym blisterku znajdziemy pojedynczy wydruk, w którym znajduje się fotel wykonany równie precyzyjnie, jak ten do  Super Mystère. Nic tylko wyciąć, pomalować i zamontować w kokpicie. 

W ulotce nawet nie wspomniano, jak ów fotel należy zamontować w kabinie. Producent uznał, że to oczywiste, ale za stosowne uznał przypomnieć o maskach do malowania i żywicznych kołach dedykowanych do tego modelu. Zarówno maski, jak i koła omawiałem przy okazji recenzowania samego modelu, więc odsyłam do recenzji.

F-16 Seat

Special Hobby:  F-16 Seat Skala: 1:72 Nr kat: P72044 Typ: Wydruk 3D, Dedykowany do: Tamiya

Przegląd ten chciałbym zakończyć „przydasiem” który powinien znajdować się w magazynku każdego szanującego się modelarza, fana współczesnych odrzutowców, czyli fotelem do F-16. Producent nie precyzuje do jakiej wersji jest przewidziany ten fotel, wskazuje, że opracowywał go pod model Tamiyi.

Powinien zatem pasować wszędzie bez względu na wersję i producenta. Sam zamierzam się o tym przekonać, bo kilka modeli F-16 w magazynku swoim posiadam. Tym bardziej, że tak jak fotele, które opisałem powyżej, jest wykonany z dużą precyzją i dbałością o szczegóły konstrukcyjne. 

Ponieważ ten fotel należy jedynie pomalować i wkleić w miejsce zastawowego,  w przypadku tego zestawu pominięto sposób montażu fotela w kabinie. Są za to informacje o innych akcesoriach dedykowanych do F-16, a będących w ofercie CMK. Przy ich wykorzystaniu z modelu F-16 A/B MLU z Revella można zrobić prawdziwe cacko.
Tak zatem prezentują się wybrane akcesoria z oferty CMK/ Specjal Hobby. Oferta bardzo klasyczna, jak już wspominałem, wybierałem też takie, do których modele posiadamy i jest szansa, że zostaną one należycie wykorzystane, zaś efekty pracy opisane w tym miejscu. Moją intencją przy pisaniu artykułów tego typu jest przekazanie czytelnikom jak największej dawki informacji, aby każdy mógł dokładnie opisywane akcesoria obejrzeć i zadecydować, czy są one mu potrzebne, czy też nie.